«Το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 2021 στη Μαρία Ρέσσα και τον Ντμίτρι Μουράτοφ ανέδειξε τη σχέση μεταξύ της ελευθερίας του Τύπου, της δημοκρατίας και της ειρήνης. Η ανεξάρτητη, βασισμένη στα γεγονότα δημοσιογραφία είναι η καλύτερη άμυνά μας ενάντια στην παραπληροφόρηση και την προπαγάνδα. Για να σώσουμε τη δημοκρατία μας, πρέπει να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στη δημοσιογραφία, και εδώ η εποικοδομητική δημοσιογραφία έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει»,
Kjersti Fløgstad, Εκτελεστική Διευθύντρια,
Κέντρο Νόμπελ Ειρήνης, 2022.
Όπως δείχνουν πολλές έρευνες, ανάμεσά τους και η ετήσια Έκθεση για την Ενημέρωση στο Διαδίκτυο (Digital News Report) του Ινστιτούτου Reuters για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η εμπιστοσύνη του κοινού στα μέσα ενημέρωσης είναι στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών. Ο κυνισμός των μέσων και ο παραμορφωτικός αρνητισμός που κυριαρχεί στην «ενημέρωση» έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης στη δημιουργία μιας εκτός ισορροπίας, συμφεροντολογικής και παραπλανητικής άποψης για τον κόσμο, που δημιουργεί ένα κενό ανάμεσα στο τι συμβαίνει πραγματικά και τι πιστεύουν οι άνθρωποι ότι συμβαίνει.
Η υπερβολική εστίαση στις «κακές» ειδήσεις δημιουργεί μια εσφαλμένη εντύπωση για τον κόσμο μας που διαστρεβλώνει την πραγματικότητα, μας κάνει να νιώθουμε ανήμποροι και περιορίζει την ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε αποτελεσματικά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
Στο Ε.Ι.Ε.Δ. επιδιώκουμε στην πράξη την παρουσίαση ακόμα και αρνητικών ειδήσεων, αλλά, με εποικοδομητικούς τρόπους. Αναζητούμε τον επαναπροσδιορισμό και την αναβάθμιση της έννοιας της ενημέρωσης και στοχεύουμε σε ένα είδος δημοσιογραφίας που δεν ενισχύει τον αρνητισμό, δεν δίνει έμφαση μόνο στα προβλήματα, τις συγκρούσεις και τις θηριωδίες, αλλά διερευνά αμερόληπτα, προτείνει λύσεις και εμπνέει δημιουργικές δράσεις.
Όπως όλο και περισσότερες έρευνες τελευταία αναδεικνύουν: «Οι ειδήσεις που είναι προσανατολισμένες στις λύσεις μπορούν να ενδυναμώνουν τους ανθρώπους».
Η εστίαση στη συνολική εικόνα του κόσμου, σε όσα λειτουργούν και οδηγούν την ανθρωπότητα σε ένα καλύτερο αύριο, και όχι στο γνωστό «If it Bleeds, it Leads».
Η καταστροφολογία κάνει όλο και περισσότερους ανθρώπους να αποφεύγουν τις ειδήσεις. Τι θα γινόταν όμως αν τα μέσα ενημέρωσης υιοθετούσαν μια νέα προσέγγιση στην πληροφόρηση που θα ενέπνεε τους ανθρώπους, καθώς δεν θα σταματούσε στον εντοπισμό των προβλημάτων αλλά θα διερευνούσε και θα αναδείκνυε, επίσης, και πιθανές λύσεις;
Η Εποικοδομητική Δημοσιογραφία είναι σημαντική όχι μόνο για τη βιομηχανία των ειδήσεων, αλλά και για τη Δημοκρατία και για όλους μας. Περισσότερο από κάθε άλλο επάγγελμα η δημοσιογραφία αποτελεί ένα φίλτρο μεταξύ της πραγματικότητας και της δημόσιας αντίληψης της πραγματικότητας. Οι επιλογές της σύνταξης σχετικά με το σε ποιες ειδήσεις πρέπει να επικεντρωθούν, τι ρωτούν οι δημοσιογράφοι, πώς έχουν οι ιστορίες τους, τι να δημοσιεύσουν και τι να μην πουν, όλα έχουν τεράστιο αντίκτυπο στον τρόπο που βλέπουν οι άλλοι τον εαυτό τους, ο ένας τον άλλον και τον κόσμο στον οποίο ζουν.
Σας παρουσιάζουμε παρακάτω δεδομένα, από πολλούς παγκόσμιους οργανισμούς, που επιβεβαιώνουν περαιτέρω την ανάγκη να επανεξετάσουμε τη δημοσιογραφία:
Το ζητούμενο είναι αυστηρή δημοσιογραφία όσον αφορά την πρόοδο, αναφορά στα προβλήματα, χωρίς όμως να αγνοούμε τις επιτυχίες. Μπορεί να ακούγεται ιδεαλιστικό, αλλά επιτρέψτε μου να σας διαβεβαιώσω ότι δεν είναι μια αδαής έκκληση. Οι έρευνες λένε ότι είναι προφανές και το να το αγνοήσουμε… αυτό είναι το παράλογο!
Κων/νος Αλεξόπουλος, Ιδρυτής Ε.Ι.Ε.Δ.
«Το ζητούμενο είναι αυστηρή δημοσιογραφία όσον αφορά την πρόοδο, αναφορά στα προβλήματα, χωρίς όμως να αγνοούμε τις επιτυχίες. Μπορεί να ακούγεται ιδεαλιστικό, αλλά επιτρέψτε μου να σας διαβεβαιώσω ότι δεν είναι μια αδαής έκκληση. Οι έρευνες λένε ότι είναι προφανές και το να το αγνοήσουμε…αυτό είναι το παράλογο!»
Κων/νος Αλεξόπουλος, ιδρυτής Ε.Ι.Ε.Δ. και εκδότης του Ορθού Λόγου.