ΓΙΑΤΙ ΤΗΝ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ
Διεθνείς έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι όλο και περισσότερο αποστρέφονται τις ειδήσεις, επειδή παρουσιάζουν μια μονομερή, διαστρεβλωμένη εικόνα του κόσμου και τους κάνουν να νιώθουν απελπισμένοι και παθητικοί απέναντι στα γεγονότα. Αν ρωτήσουμε τους ανθρώπους πώς είναι η κατάσταση του κόσμου, πολλοί, οι περισσότεροι ίσως, θα απαντήσουν ότι ο κόσμος γίνεται όλο και χειρότερος και πιο βίαιος. Είναι έτσι όμως;
«Καθώς η αρνητικότητα ελέγχει τη ροή των ειδήσεων εδώ και δεκαετίες, η πολιτική και ο δημόσιος διάλογος επηρεάζονται επίσης από αυτήν», επισημαίνει ο Hans Henrik Knoop, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για τη Θετική Ψυχολογία. «Ως αποτέλεσμα, η απάθεια κάνει τους ανθρώπους όχι μόνο να μην επιλέγουν τα μέσα ενημέρωσης ως πηγές ειδήσεων, αλλά και να αποσύρονται από τη δημόσια συζήτηση».
Επιπλέον, το κοινό είναι όλο και περισσότερο δύσπιστο απέναντι στους ειδησεογραφικούς οργανισμούς, θεωρώντας τους μεροληπτικούς ως προς την κάλυψη των γεγονότων, με αποτέλεσμα να στρέφεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ενημέρωσή του και να είναι πιο επιρρεπές στην παραπληροφόρηση.
Εμπιστοσύνη, δέσμευση και καλύτερες αποφάσεις
Η εμπιστοσύνη στους δημοσιογραφικούς οργανισμούς μπορεί να ανακτηθεί και η Εποικοδομητική Δημοσιογραφία μπορεί να συμβάλει σημαντικά σε αυτό. Δημοσιογραφικοί οργανισμοί σε όλο τον κόσμο, που έχουν υιοθετήσει τις αρχές της Εποικοδομητικής Δημοσιογραφίας, έχουν βελτιώσει τα ποσοστά εμπιστοσύνης του κοινού τους, παρουσιάζοντας «ολόκληρη την ιστορία», με τις θετικές και αρνητικές πλευρές της, και όχι ένα μέρος της ή μια στρεβλή εικόνα της.
Η Εποικοδομητική Δημοσιογραφία δεν ωφελεί μόνο τους δημοσιογραφικούς οργανισμούς αλλά και τον ίδιο τον άνθρωπο και την κοινωνία, αφού κινητοποιεί και εμπνέει το κοινό, αναδεικνύοντας «ό,τι πηγαίνει καλά», ακόμα και όταν πραγματεύεται ένα αρνητικό θέμα. Έτσι, οι άνθρωποι νιώθουν ότι υπάρχει ελπίδα και κινητοποιούνται να δράσουν και να αποτελέσουν μέρος της λύσης του προβλήματος.
Σύμφωνα με πολλούς νευροεπιστήμονες, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι κακές ειδήσεις μπορεί να είναι επιζήμιες για τον ανθρώπινο εγκέφαλο. «Η αντίληψη ότι ο κόσμος είναι αρνητικός και προβληματικός δημιουργεί μια χρόνια αντίδραση στρες που εμποδίζει την ικανότητά μας να επιλύουμε προβλήματα», δηλώνουν.
Επιπλέον, η δημοσιογραφία που δίνει έμφαση στις λύσεις, την προοπτική, το όραμα και τις πιθανές συνεργασίες είναι πιο πιθανό να οδηγήσει στη λήψη πολιτικών αποφάσεων για θέματα όπως, για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή.
Τι δείχνουν οι έρευνες
Οι έρευνες δείχνουν ότι όταν οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο κόσμος μπορεί να γίνει καλύτερος και ενδυναμώνονται ώστε να νιώθουν ότι μπορούν να κάνουν τη διαφορά, είναι πιο πιθανό να συμμετέχουν στην πράξη για την επίτευξη αυτής της βελτίωσης.
Πολλές έρευνες επιβεβαιώνουν ότι το κοινό προτιμά ιστορίες που επισημαίνουν λύσεις παράλληλα με τα προβλήματα, μοιράζεται (κοινοποιεί) συχνότερα τέτοιες ιστορίες και δείχνει μεγαλύτερη προτίμηση σε μέσα ενημέρωσης που παρουσιάζουν τις ειδήσεις σύμφωνα με τις αρχές της Εποικοδομητικής Δημοσιογραφίας.
«Το κοινό θέλει σαφώς οι πιθανές λύσεις να αποτελούν μέρος της εικόνας εξίσου με τα ίδια τα προβλήματα». (ELLEN HEINRICHS)
Μελέτες δείχνουν, επίσης, ότι το κοινό αισθάνεται καλύτερα ενημερωμένο και πιο αισιόδοξο μετά την ανάγνωση ιστοριών που προσφέρουν λύσεις, ότι είναι πιο πιθανό να αναζητήσει μέσα ενημέρωσης που παρέχουν εποικοδομητική κάλυψη των ειδήσεων και είναι πολύ πιο πιθανό να μοιραστεί ιστορίες που προκαλούν θετικά συναισθήματα.
Μάλιστα, έρευνα της Παγκόσμιας Υπηρεσίας του BBC έδειξε ότι οι νέοι είναι ιδιαίτερα πρόθυμοι να δουν και να ακούσουν ειδήσεις που επικεντρώνονται σε λύσεις.
Επιπλέον, μελέτες υποστηρίζουν ότι το κοινό είναι πιο πιθανό να αγοράσει ένα προϊόν εάν η διαφήμισή του πλαισιώνεται από μια θετική ειδησεογραφική ιστορία παρά από μια αρνητική.
Οι θιασώτες δε της Εποικοδομητικής Δημοσιογραφίας υποστηρίζουν ότι παρουσιάζει μια πιο ακριβή εικόνα του κόσμου, λέγοντας ολόκληρη την ιστορία, ότι μπορεί να αυξήσει την εμπιστοσύνη στη δημοσιογραφία, επειδή οι άνθρωποι βλέπουν τον εαυτό τους να απεικονίζεται με μεγαλύτερη ειλικρίνεια στις ειδήσεις και, ότι καθιστά πιο πιθανό το ενδεχόμενο οι άνθρωποι να συμμετάσχουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων. Λένε επίσης ότι αυξάνει τη λογοδοσία όσων βρίσκονται στην εξουσία και έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στην επίτευξη αλλαγών.
Ο Δρ. Αναστάσιος Σταλίκας, Καθηγητής του τμήματος Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας, εξηγεί τις επιπτώσεις των αρνητικών ειδήσεων στο άτομο και στη κοινωνία καθώς και τις ωφέλειες που προκύπτουν από την Εποικοδομητική Δημοσιογραφία…
Η Εποικοδομητική Δημοσιογραφία είναι στραμμένη στο αύριο. Μπορεί να βοηθήσει στη διευκόλυνση της συζήτησης για ένα καλύτερο μέλλον, βιώσιμο για όλους.