Η Δημοσιογραφία – συνειδητά ή ασυνείδητα – είναι χειραγώγηση/διαμόρφωση της (κοινής) γνώμης. Ένας δημοσιογράφος δεν μπορεί να θέτει στη διάθεση των αναγνωστών του όλες τις πληροφορίες του κόσμου, χρειάζεται πάντα να τις φιλτράρει. Γι’ αυτόν τον σκοπό χρησιμοποιεί ορισμένα κριτήρια, για παράδειγμα σε συνάρτηση με την εκάστοτε ομάδα στόχου…

Πώς και το τι φιλτράρει, επηρεάζει ήδη την κοσμοθεωρία του δέκτη. Για παράδειγμα, να ενημερώνει 15 φορές την εβδομάδα σχετικά με την οικονομική κρίση; Ή ίσως μόνο μία φορά το μήνα; Η εντύπωση στον αναγνώστη για την έκταση του προβλήματος επηρεάζεται από την συχνότητα που παρουσιάζεται ένα θέμα στα μέσα ενημέρωσης – εντελώς ανεξάρτητα από τα πραγματικά γεγονότα που αναφέρονται…

Το πρόβλημα αυτού του είδους επιρροής: Συχνά συμβαίνει ‘κρυφά/υπόγεια’ και είναι σχεδόν αδύνατο να αντισταθεί κανείς σε αυτήν (την επιρροή). Ακόμη και οι όσο το δυνατόν πιο ‘ουδέτερες διατυπώσεις’ δεν βοηθούν. Γι’ αυτόν το λόγο θεωρούμε ότι είναι πιο διαφανές και σκόπιμο, ο συγγραφέας με βάση τις γνώσεις του να δημοσιεύει μια εκτίμηση και να την θεμελιώνει. Για αυτήν την θεμελίωση χρειάζονται εμπειρικά και άλλα στοιχεία, οι αξίες που υπάρχουν πίσω από την εκτίμηση και η συζήτηση/παρουσίαση των διαφόρων επιχειρημάτων και απόψεων. Ο συγγραφέας μπορεί και πρέπει να παίρνει θέση χωρίς όμως να επιχειρηματολογεί μονόπλευρα…

Στη βάση αυτή, δίνεται η δυνατότητα στον αναγνώστη να σχηματίσει την δική του εικόνα. Είναι αυτονόητο ότι μία μονομερής παρουσίαση ή διατύπωση άποψης χωρίς βάση  επιχειρημάτων δεν είναι καλή δημοσιογραφία – ούτε στην «κλασική» ούτε στην Εποικοδομητική Δημοσιογραφία…!

Όχι! Η Εποικοδομητική Δημοσιογραφία όπως και η «κλασική» δημοσιογραφία καταδεικνύει προβλήματα και  τα θίγει. Προχωράει όμως τουλάχιστον δύο βήματα παρά κάτω: Στην περιγραφή ενός προβλήματος ερευνώνται επίσης οι πιθανές αιτίες ΚΑΙ συζητούνται οι δυνατότητες λύσης και τα οράματα. Καίρια ερωτήματα είναι: «Και τώρα τι; Πώς μπορεί αυτό να αλλάξει ή να συνεχιστεί; Πώς μπορεί να βελτιωθεί;»

Και δεν παρουσιάζει απλά ‘καλά νέα’ όπως προώθηση ‘ηρώων’, ή οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, απλουστευμένες, ασήμαντες ή χαρούμενες ειδήσεις.

Όχι ! –ακριβώς όπως οποιαδήποτε άλλη μορφή δημοσιογραφίας…

Η αντικειμενικότητα στη δημοσιογραφία είναι ένας μύθος: ήδη στην επιλογή ενός θέματος τελειώνει η αντικειμενικότητα του δημοσιογράφου. Η επιλογή των πηγών, οι ερωτήσεις που γίνονται σε αυτόν που του παίρνουν συνέντευξη  – όλα αυτά είναι υποκειμενικά στοιχεία στην έρευνα και τη δημιουργία δημοσιευμάτων/άρθρων. Έτσι, κάθε δημοσίευμα/άρθρο – αδιάφορο πόσο αντικειμενικό φαίνεται –επηρεάζει την πάντα υποκειμενική μας αντίληψη του κόσμου.

Η εποικοδομητική δημοσιογραφία αντανακλάται στον τρόπο, όχι στην πλευρά των λύσεων που ο συγγραφέας προσωπικά «βρίσκει καλύτερες». Αντ’ αυτού, αναλύονται και παρουσιάζονται με κριτικό πνεύμα προσεγγίσεις λύσεων και εξετάζονται λεπτομερέστατα τα γεγονότα (και η γνώση) στα οποία βασίζονται.

Απόλυτα σωστό, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα… Στην εποικοδομητική δημοσιογραφία το πιο σημαντικό δεν είναι η προσφορά ολοκληρωμένων λύσεων για κάθε πρόβλημα. Αντίθετα, θα πρέπει να συζητούνται προσεγγίσεις λύσεων ή να παρουσιάζονται εναλλακτικές λύσεις στις διαδικασίες που είναι υπεύθυνες για τα προβλήματα. Το να ασχοληθεί κανείς με την τοποθέτηση ερωτημάτων για πιθανές λύσεις, αποτελεί το αποφασιστικό βήμα – χωρίς να επικρίνει μόνο το υπάρχον παρόν καθεστώς. Επειδή η συζήτηση η σχετική με τις λύσεις είναι το πρώτο βήμα στο μακρύ δρόμο για την εξεύρεση και υλοποίηση λύσεων που μπορούν να εξελίξουν/αλλάξουν μια κοινωνία.